Σας μεταφέρω άρθρο του Κωνσταντίνου Δημ. Γραβιά, Λογιστή – Φοροτεχνικού, Μέλος της επιστημονικής ομάδας του TaxHeaven
Η φορολόγηση με βάση το «μπλοκάκι» μας έχει απασχολήσει τα τελευταία δύο χρόνια ουκ ολίγες φορές και η αλήθεια είναι ότι έχουν γίνει πάρα πολλές συζητήσεις γύρω από το ζήτημα αυτό. Στη σημερινή ανάλυση δε θα ασχοληθούμε με τον τρόπο φορολόγησης της συγκεκριμένης κατηγορίας φορολογουμένων βάσει του ν. 4172/2013, γιατί σχετικά με το ζήτημα αυτό θα κάνουμε ιδιαίτερη αναφορά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αφορμή για το σημερινό σχόλιο είναι το τέλος επιτηδεύματος που αφορά στους λεγόμενους «μπλοκάκηδες».
Μέχρι πέρυσι όσοι φορολογούμενοι ενέπιπταν στην κατηγορία αυτή και πληρούσαν τις προϋποθέσεις του νόμου 2238/1994, εκτός του τρόπου φορολόγησής τους με βάση την κλίμακα των μισθωτών1, είχαν και μειωμένο τέλος επιτηδεύματος (500,00 ευρώ αντί 650,00 που είχαν οι υπόλοιποι ελ. επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις). Ας δούμε στο σημείο αυτό τι προβλέπεται στο άρθρο 31 του ν. 3986/2011 αναφορικά με το τέλος επιτηδεύματος για όσους αμείβονται με μπλοκάκι, πλην όμως φορολογούντο ως μισθωτοί βάσει των διατάξεων του ν. 2238/1994.
Σύμφωνα λοιπόν με την παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 3986/2011, ισχύουν τα ακόλουθα:
| Ειδικά για τις Αστικές μη Κερδοσκοπικές Εταιρίες της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε., καθώς και για τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημά τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι τρία (3) φυσικά ή/ και νομικά πρόσωπα, ή το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από ένα (1) φυσικό ή/ και νομικό πρόσωπο, τα ποσά του τέλους επιτηδεύματος, εξακολουθούν να ισχύουν όπως επιβλήθηκαν κατά το οικονομικό έτος 20122. |
| Διαπιστώνεται ότι, περίπου 700.000 επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν καθαρά κέρδη κάτω του αφορολογήτου ορίου των 12.000 ευρώ. Δεδομένων των δημοσιονομικών συνθηκών τις οποίες διέρχεται η χώρα μας προτείνεται η θέσπιση ελάχιστου φόρου εισοδήματος από τη δραστηριότητα των εμπορικών επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών ούτως ώστε να ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα. Σημειώνεται ότι δεν καταργείται ο λογιστικός προσδιορισμός και το ποσό του ελάχιστου φόρου επιβάλλεται μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που προκύπτει μικρότερος φόρος με βάση τα δηλούμενα καθαρά κέρδη. Με τον τρόπο αυτό δεν επιβαρύνονται οι ειλικρινείς φορολογούμενοι (επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες) που δηλώνουν μεγαλύτερα ποσά και όλοι πλέον θα συνεισφέρουν στη διαχείριση των κοινών της χώρας με τη θέσπιση του ελάχιστου φόρου. Τα κριτήρια που τίθενται είναι ο πληθυσμός και η τιμή ζώνης, που ασκείται η δραστηριότητα. Εξαιρούνται από τις νέες αυτές διατάξεις οι επιτηδευματίες για τα πρώτα πέντε έτη της άσκησης της δραστηριότητας τους και όσοι επιτηδευματίες πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν κατά τα επόμενα τρία έτη. |
Από τα παραπάνω προκύπτει σαφέστατα η βούληση του νομοθέτη, ο οποίος δεν ήθελε να επιβάλλεται σε όλους τους επαγγελματίες το εν λόγω τέλος, αλλά μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που προκύπτει μικρότερος φόρος με βάση τα δηλούμενα καθαρά κέρδη. Μάλιστα τονίζει ότι με τον τρόπο αυτό δεν επιβαρύνονται οι ειλικρινείς φορολογούμενοι (επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες) που δηλώνουν μεγαλύτερα ποσά και όλοι πλέον θα συνεισφέρουν στη διαχείριση των κοινών της χώρας με τη θέσπιση του ελάχιστου φόρου.
Όμως, βρισκόμαστε στην Ελλάδα και ενώ άλλα εισηγείται ο νομοθέτης, οι βουλευτές μετά από διάφορες πολιτικές ζυμώσεις ψηφίζουν εν τέλει άλλες διατάξεις. Το τέλος επιτηδεύματος καθιερώθηκε τελικά για όλους τους φορολογούμενους, ειλικρινείς και μη και αποτέλεσε ένα πολύ σημαντικό πόρο για το κράτος, οδηγώντας παράλληλα σε απόγνωση χιλιάδες επαγγελματίες μετά τη θέσπιση του επαχθούς αυτού μέτρου. Προσωπικά, θεωρώ απαράδεκτό το γεγονός ότι εξακολουθεί να υφίσταται το τέλος αυτό και απορώ για πόσο καιρό ακόμη θα ανεχόμαστε ως φορολογούμενοι και ως πολίτες γενικότερα να γινόμαστε έρμαια των εκάστοτε πολιτικών αποφάσεων.
Κλείνοντας τη μικρή αυτή παρένθεση συνεχίζω την ανάλυση του σημερινού θέματος. Μετά την ψήφιση του ν. 4172/2013 και την καθιέρωσή του από 1/1/2014 και μετά, υπήρξαν πολλές ανακατατάξεις στη φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων. Σχετικά με τη φορολόγηση των φυσικών προσώπων που αμείβονται με «μπλοκάκι», οι διατάξεις που αναφέρονται στο θέμα αυτό βρίσκονται πλέον στην παρ. 2 του άρθρου 12 του νέου Κ.Φ.Ε. Πιο συγκεκριμένα οι διατάξεις αυτές έχουν ως ακολούθως:
| 2. Για τους σκοπούς του Κ.Φ.Ε., εργασιακή σχέση υφίσταται όταν ένα φυσικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες: α) στο πλαίσιο σύμβασης εργασίας, σύμφωνα με το εργατικό δίκαιο, β) βάσει σύμβασης, προφορικής ή έγγραφης, με την οποία το φυσικό πρόσωπο αποκτά σχέση εξαρτημένης εργασίας με άλλο πρόσωπο, το οποίο έχει το δικαίωμα να ορίζει και να ελέγχει τον τρόπο, το χρόνο και τον τόπο εκτέλεσης των υπηρεσιών, γ) οι οποίες ρυθμίζονται από τη νομοθεσία περί μισθολογίου και ειδικών μισθολογίων των υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου, δ) ως διευθυντής ή μέλος του ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, ε) ως δικηγόρος έναντι πάγιας αντιμισθίας για την παροχή νομικών υπηρεσιών, στ) βάσει έγγραφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεων έργου, με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες τα οποία δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ή, εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες και εφόσον δεν έχει την εμπορική ιδιότητα και δεν διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση που διαφέρει από την κατοικία του. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από μισθωτή εργασία, σύμφωνα με μία από τις περιπτώσεις α’ έως ε’ του παρόντος άρθρου. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα μπορούν να προβλέπονται περαιτέρω προϋποθέσεις και να καθορίζονται όλες οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή αυτής της περίπτωσης. |
Συνεπώς, για το φορολογικό έτος 2014 (1.1.2014 έως 31.12.2014), όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις της ανωτέρω περ. στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 θα φορολογούνται με την κλίμακα της παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 (δηλαδή ως μισθωτοί). Όμως, σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις του νέου Κ.Φ.Ε., από την έναρξη ισχύος του ν. 4172/2013 παύουν να ισχύουν οι διατάξεις του ν. 2238/1994 (Α’ 151), συμπεριλαμβανομένων και όλων των κανονιστικών πράξεων και εγκυκλίων που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση αυτού του νόμου και εξαιτίας αυτού του γεγονότος δημιουργείται ένα ερμηνευτικό πρόβλημα αναφορικά με το τέλος επιτηδεύματος.
Από τη συνδυαστική μελέτη των ανωτέρω, προκύπτει όπως ήδη αναφέρθηκε, ένα θέμα αναφορικά με το αν μετά τη θέσπιση του ν. 4172/2013 ισχύει το μειωμένο ποσό του τέλους επιτηδεύματος (500,00 ευρώ) για όσους αμείβονται με «μπλοκάκι». Παρόλο που οι διατάξεις του ν. 3986/2011 παραπέμπουν καθαρά στον παλαιό Κ.Φ.Ε. (2238/1994) και έχουν σαφείς αναφορές σ΄αυτόν3, εντούτοις κατά την προσωπική μου άποψη, θεωρώ ότι μετά τη θέσπιση του ν. 4172/2013 συνεχίζει να ισχύει αυτό το μειωμένο ποσό για την εν λόγω κατηγορία φορολογουμένων. Η βούληση του νομοθέτη που προσέθεσε τις αλλαγές στο άρθρο 31 του ν. 3986/2011, είχε ως στόχο να επιβάλλεται χαμηλότερο ποσό τέλους επιτηδεύματος στις κατηγορίες αυτές των φορολογουμένων και επειδή κατά την ψήφισή του νόμου αυτού ο ισχύων Κ.Φ.Ε. ήταν ο προγενέστερος (2238/1994), έγιναν τότε σαφείς αναφορές σ΄ αυτόν. Έτσι, -πάντα κατά την προσωπική μου άποψη-, τα μειωμένα ποσά του τέλους επιτηδεύματος πρέπει να εφαρμοστούν και φέτος (2014) γι΄ αυτούς τους φορολογούμενους, παρόλο που ο ν. 3986/2011 αναφέρεται σε όσα ίσχυαν με τον ν. 2238/1994.
Ίσως σε κάποια από τις πολλές τροπολογίες που κατατίθενται στη βουλή, καλό θα ήταν να γίνει μία νομοτεχνική τακτοποίηση στον ν. 3986/2011 ώστε να μνημονεύονται πλέον οι νέες διατάξεις του ν. 4172/2013. Τονίζω όμως για μία ακόμη φορά ότι, το τέλος αυτό πρέπει να καταργηθεί άμεσα για όλους τους υπόχρεους διότι αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα που ενισχύει την αφαίμαξη των επαγγελματιών που χειμάζονται εδώ και χρόνια από την οικονομική κρίση αλλά και τη φορολογική λαίλαπα.
Εν κατακλείδι, η γνώμη μου με βάση όλα τα ανωτέρω είναι ότι όσοι αμείβονται με μπλοκάκι πρέπει να επιβαρυνθούν με 500,00 ευρώ τέλος επιτηδεύματος για το έτος 2014. Ευελπιστώ να κατατεθεί σύντομα μια τροπολογία που θα καταργεί γενικότερα το τέλος επιτηδεύματος, δίνοντας έτσι μια ανάσα σε όλους τους επαγγελματίες που ασφυκτιούν από την παρατεταμένη κρίση αλλά και από το βρόχο των οφειλών που σφίγγουν καθημερινά το λαιμό τους.
Καλή δύναμη.
_______________________
[1] Βάσει του προτελευταίου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 45 του ν. 2238/1994, ίσχυαν τα ακόλουθα: «[…] Επίσης, ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, αφαιρουμένων των ασφαλιστικών εισφορών, θεωρείται το εισόδημα από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
αα) Έχουν έγγραφη σύμβαση με τα φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες τους, και ββ) Τα φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν τα τρία (3), ή εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) των ακαθαρίστων εσόδων του εισοδήματος από ατομική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που λαμβάνουν τις υπηρεσίες αυτές […]».
[2] Για το οικ. έτος 2012, το ποσό του τέλους επιτηδεύματος για την κατηγορία αυτή ανήλθε στα 500,00 ευρώ (βλ. σχετ. ΠΟΛ.1167/2.8.2011 και ΠΟΛ.1149/20.6.2013).
[3] Ο οποίος όπως αναφέραμε δεν ισχύει από 1.1.2014 και μετά όπως και οι κανονιστικές πράξεις και εγκύκλιοι που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση αυτού του νόμου.
