Το ερώτημα των Συναδέλφων και η απάντηση του Υπουργείου
Ε.Λ.Φ.Ε.Ε. ΡΟΔΟΥ
Γρ. Λαμπράκη 7, 85100, Ρόδος
Τηλ.: 22410 36500 – FAX: 22410 32108
URL: www.lsr.gr
E-mail: secretariat@lsr.gr
Ρόδος, 10/12/2015
ΠΡΟΣ:
-Υπουργό Εργασίας κ Γ.Κατρούγκαλο
ΚΟΙΝ/ΣΗ
-Διοικητή ΙΚΑ κ.Δ.Καλαματιανό
-Διοικητή ΟΑΕΔ κα Μ.Καραμεσίνη
-ΟΑΕΔ ΡΟΔΟΥ
-ΙΚΑ ΡΟΔΟΥ
-Σ.ΕΠ.Ε. Δωδεκανήσου
ΘΕΜΑ: ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΣΕ ΕΠΟΧΙΚΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΥΣ ΞΕΝΟΔΟΧΟΫΠΑΛΛΗΛΟΥΣ και ΚΩΔΙΚΟΣ ΑΠΟΔΟΧΩΝ ΑΠΔ ΙΚΑ 07.
Κύριε Υπουργέ,
Με αφορμή το θέμα που έχει προκύψει στις αρμόδιες τοπικές υπηρεσίες Ι.Κ.Α. και Ο.Α.Ε.Δ., και σε ότι αφορά στην χορήγηση άδειας στους εποχικά απασχολούμενους ξενοδοχοϋπαλλήλους, σας κάνουμε γνωστό το εξής:
Κατά την λήξη της τρέχουσας τουριστικής περιόδου, ενεργώντας υποχρεωτικά και σύμφωνα με το άρθρο 1, του Ν.3302/2004, ξενοδοχειακές επιχειρήσεις του νησιού μας χορήγησαν αποδεδειγμένα την αναλογικά δικαιούμενη ετήσια κανονική άδεια στο προσωπικό τους εντός της συμβατικής περιόδου ισχύος της σύμβασης ορισμένου χρόνου κάθε εργαζομένου ή, ενίοτε και κατά περίπτωση, σε περίοδο που υπερέβαινε τη συμβατική ημερομηνία λήξης της συμβάσεως, και πάντως όχι πέραν των 10 εργασίμων ημερών για να απαιτείται υποβολή γνωστοποίησης (έγγραφος τύπος) για την επέκταση της χρονικής ισχύος της σύμβασης (άρθρο 5, Π.Δ. 81/2003 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 3 του Π.Δ. 180/2004, και με το εδάφιο 2, της παραγράφου 2, του άρθρου 41, του Ν.3986/2011).
Με δεδομένο ότι στους εργαζόμενους χορηγήθηκε ως όφειλε η δικαιούμενη ετήσια κανονική άδεια, η ΑΠΔ με τα στοιχεία ασφάλισης τους για την εκάστοτε περίοδο χορήγησής της δεν περιείχε τύπο αποδοχών 07 (Αποζημίωση μη ληφθείσας αδείας εποχικών ξενοδοχοϋπαλλήλων), καθόσον η χορηγηθείσα άδεια συμπεριλήφθηκε στον κωδικό αποδοχών 01, ως όφειλε. Υπενθυμίζουμε ότι ο τύπος αποδοχών 07 υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές, οι δε δικαιούμενες ημέρες αναγνωρίζονται ως διανυθείσα περίοδος σε καθεστώς απασχόλησης από τον Ο.Α.Ε.Δ. (παράγραφοι 4 και 5, του άρθρου 5, του Α.Ν.539/1945, όπως τροποποιήθηκαν και συμπληρώθηκαν από το άρθρο 1, παράγραφος 3, του Ν.1346/1983 και από το άρθρο 17, του Ν.2336/1995). Σε κάθε περίπτωση δηλαδή, ο υπολογισμός ασφαλιστικών εισφορών ΙΚΑ είναι δεδομένος.
Από τα παραπάνω, και σε συνδυασμό με τις διατάξεις:
– του άρθρου 1, του Ν.3302/2004,
– της περίπτωσης 3β, του άρθρου 4, του Α.Ν.539/1945, (όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτωση 2 της Υποπαραγράφου ΙΑ.5 του άρθρου 1, του Ν. 4254/2014, Φ.Ε.Κ. Α΄85), και
– την υπουργική απόφαση 49327/10702/22.12.2014, περί εργοδοτικής υποχρέωσης υποβολής στο ΕΡΓΑΝΗ του εντύπου «Ε11:Γνωστοποίηση στοιχείων ετήσιας κανονικής άδειας»,
συνάγεται ότι κάθε εργοδότης είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει ετήσια κανονική άδεια στο προσωπικό της επιχείρησης του και ακολούθως να την γνωστοποιήσει στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΡΓΑΝΗ με την υποβολή του εντύπου Ε11, μέχρι τις 31 Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Από τις ανωτέρω διατάξεις αντιμετωπίζεται και η περίπτωση μη χορήγησης αδείας χωρίς υπαιτιότητα εργοδότη (Οικειοθελής αποχώρηση, καταγγελία σύμβασης κλπ).
Στο σημείο αυτό, τονίζουμε ιδιαίτερα ότι:
– η μη χορήγηση της αδείας εξ’ υπαιτιότητας εργοδότη, κατατάσσεται στις παραβάσεις εργατικής νομοθεσίας πολύ υψηλής σημαντικότητας (Απόφαση Υπουργείου Εργασίας 2063/Δ1 632/3.2.2011).
– Το περιεχόμενο της αποφάσεως Οικ.3631/87/27.1.2015 του Υπουργείου Εργασίας «Παροχή πληροφοριών για θέματα που αφορούν χορήγηση κανονικής άδειας, βιβλίο αδειών και Έντυπο Ε11», δεν αντίκειται στο βάσιμο της ανωτέρω ερμηνείας των ισχυουσών διατάξεων, αντιθέτως δε, ενισχύει το βάσιμο της ορθής ερμηνείας αυτών, σύμφωνα με τα ανωτέρω εκτεθέντα.
Περαιτέρω, κατά την, από μέρους των εργαζομένων, υποβολή στον Ο.Α.Ε.Δ. των σχετικών δικαιολογητικών για την χορήγηση επιδόματος ανεργίας, εκφράστηκε η υπηρεσιακή άποψη ότι η μη εμφάνιση του κωδικού αποδοχών 07 στην ΑΠΔ, ενδέχεται αφ’ ενός να επηρεάζει αρνητικά τα δικαιώματα του υπαλλήλου, αφ’ ετέρου δε, να θέτει θέμα απώλειας εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές για το ΙΚΑ, του οποίου ζητήθηκε μάλιστα και η υπηρεσιακή άποψη. Η αρμόδια υπηρεσία του ΙΚΑ, ελλείψει άλλης υπηρεσιακής ενημέρωσης από την κεντρική διοίκηση, αποφάνθηκε ότι μέχρι τη λήψη νεώτερων οδηγιών από αυτήν, στις περιπτώσεις μελλοντικών ελέγχων που διαπιστώνει τη μη εμφάνιση του κωδικού αποδοχών 07 σε ξενοδοχειακούς υπαλλήλους, θα καταλογίζει ασφαλιστικές εισφορές με ότι αυτό συνεπάγεται από πλευράς κυρώσεων σε βάρος του εργοδότη.
Εκτίμησή μας είναι ότι η υπηρεσιακή άποψη του ΙΚΑ απορρέει από την ερμηνεία του άρθρου 17, του Ν.2336/1995, διάταξη που προέβλεπε την χορήγηση αποδοχών αδείας σε εποχικά απασχολούμενους ξενοδοχοϋπαλλήλους, η οποία άδεια όμως ήταν αδύνατο να χορηγηθεί, λόγω μη θεμελίωσης δικαιώματος λήψης της από πλευράς εργαζομένου, ήτοι 12μηνη συνεχή απασχόληση (άρθρο 1, ΑΝ.539/1945, πριν την τροποποίησή του με το άρθρο 1, του Ν.3302/2004). Εξ’ αυτού του λόγου, η μη χορηγηθείσα άδεια εντάχθηκε στον κωδικό αποδοχών ΙΚΑ 07, ως αποζημίωση μη ληφθείσας αδείας εποχικών ξενοδοχοϋπαλλήλων, και αντιμετωπίζεται εργασιακά και ασφαλιστικά σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις.
Συνοψίζοντας, και σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, θεωρούμε ότι η υπηρεσιακή άποψη (ΙΚΑ – ΟΑΕΔ) περί υποχρεωτικής εμφάνισης του κωδικού αποδοχών 07 στην ΑΠΔ, δεν ευσταθεί, καθόσον η εμφάνισή του παρέλκει, στις περιπτώσεις που αποδεδειγμένα έχει χορηγηθεί η αναλογία της ετήσιας κανονικής άδειας, ακόμη και στις, εν προκειμένω, συμβάσεις ορισμένου χρόνου των εποχικά απασχολούμενων ξενοδοχοϋπαλλήλων.
Άλλωστε είναι αντιφατικό να απειλείται με κυρώσεις εργοδότρια επιχείρηση η οποία εκπλήρωσε νομοθετημένες εργατικές της υποχρεώσεις.
Ως εκ τούτου, και λόγω του κατεπείγοντος, συνεπεία εκκρεμών ελέγχων από παραρτήματα ΙΚΑ, αλλά και από άρνηση χορήγησης επιδομάτων ανεργίας από τον ΟΑΕΔ, σας παρακαλούμε για την άμεση έκδοση διευκρινιστικής οδηγίας που να αποσαφηνίζει πλήρως και επαρκώς τα ανωτέρω.
Με εκτίμηση, για το Δ.Σ της ΕΛΦΕΕ Ρόδου
Ο Πρόεδρος
Ηρακλείδης Ιωάννης
Ο Γ. Γραμματέας
Παπαγρηγορίου Νικόλαος
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Αρ.πρωτ.: 59372/962/18.12.2015
Παροχή πληροφοριών για την χορήγηση της ετήσιας κανονικής άδειας σε εποχιακά απασχολούμενους
Αθήνα, 18/12/2015
Αρ.πρ.: 59372/962
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ και ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΝ.Δ/ΝΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΟΝΙΚΩΝ ΟΡΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ταχ. Δ/νση : Σταδίου 29
Ταχ.Κώδικας :10110-Αθήνα
Πληροφορίες : Τ.Τοτού
Τηλέφωνο : 2131516036
ΘΕΜΑ: Παροχή πληροφοριών για την χορήγηση της ετήσιας κανονικής άδειας σε εποχιακά απασχολούμενους.
ΣΧΕΤ.: Το από 16/12/2015 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας
Με τις διατάξεις του Α.Ν. 539/1945, ο οποίος αποτελεί το θεμελιώδες νομοθέτημα για την χορήγηση της ετήσιας άδειας μετ’ αποδοχών στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, ορίζεται το πεδίο εφαρμογή και ρυθμίζονται οι τεχνικές λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο, το χρόνο, τις αποδοχές και τις προϋποθέσεις χορήγησης της ετήσιας κανονικής άδειας των εργαζομένων. Το άρθρο 2 του ως άνω νόμου έθετε ως προϋπόθεση για τη γένεση αξίωσης εκ μέρους των εργαζομένων για τη χορήγηση ετήσιας κανονικής άδειας με αποδοχές, τη συμπλήρωση 12 μηνών συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη. Η παρ. 3 του άρθρου 1 του Ν.1346/1983 η οποία συμπληρώθηκε στην συνέχεια, δυνάμει του άρθρ.17 του Ν.2336/1995 (Φ.Ε.Κ. Α’189) ήρθε να τροποποιήσει τις παραγράφους 4 και 5 του Α.Ν.539/1945 παρέχοντας, μεταξύ άλλων διευκρινίσεις σχετικά με τους απασχολουμένους εποχιακά. Συγκεκριμένα, η εν λόγω διάταξη όριζε μεταξύ άλλων ότι αν λήξει η εποχιακή απασχόληση προτού συμπληρωθεί δωδεκάμηνο στη σχέση εργασίας, οι ως άνω εργαζόμενοι δικαιούνταν από τον εργοδότη τους, κατά τη λήξη της εποχιακής τους απασχόλησης, αποδοχών αδείας δύο (2) ημερών κατά μήνα απασχόλησης, ανεξάρτητα από τυχόν οφειλόμενη σε αυτούς αποζημίωση για άλλο λόγο.
Δηλαδή, ο νόμος έθετε και για τους εργαζόμενους σε εποχιακές επιχειρήσεις την ίδια προϋπόθεση (βασικός χρόνος απασχόλησης 12 μηνών συμπληρωμένων) που έθετε και για τους λοιπούς εργαζόμενους όσον αφορά τη γένεση αξίωσης χορήγησης ετήσιας άδειας με αποδοχές.
Με τη διάταξη του άρ. 6 του ν. 3144/2003 (Φ.Ε.Κ. Α’111) καθώς και αυτή του άρ.1 του Ν.3302/2004 (Φ.Ε.Κ. Α 267) εισήχθη μια σημαντική αναδιάρθρωση του δικαίου της ετήσιας κανονικής άδειας των εργαζομένων.
Συγκεκριμένα, με τις ανωτέρω συνδυαζόμενες ρυθμίσεις καταργήθηκε ο βασικός χρόνος αναμονής για τη θεμελίωση δικαιώματος λήψης κανονικής άδειας με αποδοχές.
Έτσι, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν. 3302/2004 (Φ.Ε.Κ. Α’ 267), που αντικατέστησε την παράγραφο 1 του άρθρου 2 του Α.Ν. 539/1945 (Φ.Ε.Κ. Α’229), καθώς και την αρ. πρωτ. 3392/01-03-2005 εγκύκλιο του Υπουργού Απασχόλησης, κάθε μισθωτός ο οποίος συνδέεται με σύμβαση εξαρτημένης σχέσης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου, δικαιούται να λάβει ετήσια άδεια με αποδοχές από την έναρξη της απασχόλησης του σε συγκεκριμένη υπόχρεη επιχείρηση.
Η άδεια αυτή χορηγείται από τον εργοδότη αναλογικά (ποσοστό) με βάση το χρονικό διάστημα που απασχολήθηκε ο εργαζόμενος στον εργοδότη αυτό. Η αναλογία της χορηγούμενης άδειας υπολογίζεται βάσει ετήσιας αδείας 20 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και 24 εργασίμων ημερών επί εξαημέρου, η οποία αντιστοιχεί σε 12 μήνες συνεχούς απασχόλησης.
Ο εργοδότης υποχρεούται μέχρι τη λήξη του πρώτου ημερολογιακού έτους εντός του οποίου προσελήφθη ο μισθωτός, να χορηγήσει τμηματικά την ετήσια κανονική άδεια με αποδοχές, η οποία αναλογεί στο χρόνο απασχόλησής του στην υπόχρεη επιχείρηση.
Κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος ο μισθωτός δικαιούται να λάβει την ετήσια κανονική άδεια με αποδοχές, η οποία αναλογεί στο χρόνο απασχόλησής του στην υπόχρεη επιχείρηση και υπολογίζεται όπως ανωτέρω. Η άδεια αυτή επαυξάνεται κατά μία (1) εργάσιμη ημέρα για κάθε έτος απασχόλησης επιπλέον του πρώτου μέχρι τις είκοσι έξι (26) εργάσιμες ημέρες σε περίπτωση εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας ή μέχρι τις είκοσι δύο (22) ημέρες αν στην επιχείρηση εφαρμόζεται σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας. Κατά το τρίτο ημερολογιακό έτος καθώς και τα επόμενα ο μισθωτός δικαιούται να λάβει ολόκληρη την ετήσια άδειά του και σε κάθε χρονικό σημείο του έτους αυτού.
Περαιτέρω, σύμφωνα με την παρ.16 του αρ.3 του Ν.4504/1966, οι μισθωτοί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε οποιονδήποτε εργοδότη δικαιούνται κατ’ έτος και επιδόματος αδείας ίσου προς το σύνολο των αποδοχών αδείας αναπαύσεως, υπό τον περιορισμό ότι το επίδομα αυτό δεν δύναται να υπερβαίνει τις αποδοχές ενός 15νθημέρου για τους αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό και των 13 εργάσιμων ημερών για όσους μισθωτούς αμείβονται με ημερομίσθιο. Το ως άνω επίδομα καταβάλλεται μαζί με τις αποδοχές αδείας του μισθωτού.
Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Α.Ν. 539/1945, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 15 του άρθρου 3 του Ν. 4504/1966, σε συνδυασμό με την παρ. 1 του άρθρου 2 του Α.Ν. 539/1945, όπως ισχύει, με το άρθρο 1 του Ν. 3302/2004, καθώς και την αρ.πρ. 3321/1-3-2005 Εγκύκλιο επί του άρθρου αυτού, η κανονική άδεια θα πρέπει να χορηγείται από τον εργοδότη κατά τέτοιο τρόπο ώστε να έχει εξαντληθεί έως την 31η Δεκεμβρίου εκάστου ημερολογιακού έτους ακόμη και εάν δεν έχει ζητηθεί από τον εργαζόμενο. Με τη λήξη του ημερολογιακού έτους, η αξίωση για την άδεια μετατρέπεται σε χρηματική εφ’ όσον δεν επιτρέπεται μεταφορά της αδείας σε επόμενο έτος, έστω και αν αυτό έγινε με τη συναίνεση του εργαζομένου.
Επισημαίνεται δε, ότι, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 3 του Ν.Δ. 3755/1957, με το οποίο προστέθηκε εδάφιο στην παρ.1 του άρθρου 5 του Α.Ν. 539/1945, καθώς και τη σχετική νομολογία, σε περίπτωση μη χορήγησης από τον εργοδότη λόγω υπαιτιότητάς του (άρνηση, πταίσμα, αμέλεια κ.λ.π.), της άδειας που δικαιούται ο εργαζόμενος εντός του ημερολογιακού έτους, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει σ’ αυτόν τις αντίστοιχες αποδοχές αδείας με προσαύξηση 100% (ΑΠ 1568/1999, ΑΠ 581/1999,Α.Π. 331/2003 ΠΟΛ. Πρωτ. Αθηνών 815/2003).
Οι ως άνω διατάξεις περί αδείας ισχύουν για το σύνολο των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που απασχολούνται σε εποχικά λειτουργούσες επιχειρήσεις με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, καθώς δεν υφίσταται πλέον βασικός χρόνος αναμονής για τη θεμελίωση δικαιώματος ετήσιας άδειας με αποδοχές.
Αυτό άλλωστε προκύπτει και από το γεγονός ότι νομικό έρεισμα για την έκδοση των ρυθμίσεων του άρθρου 1 του Ν. 3302/2004 απετέλεσε η απόφαση του ΔΕΚ C-173/99, BECTU , η οποία ερμήνευσε το άρθρο 7 της Οδηγίας 93/104/ΕΚ, σχετικά με τα χορήγηση ετήσιας άδειας με αποδοχές), και αφορούσε το δικαίωμα λήψης κανονικής άδειας με αποδοχές εργαζομένων που απασχολούνταν βάσει συμβάσεων μικρής διάρκειας (συχνά μικρότερης από δεκατρείς εβδομάδες στον ίδιο εργοδότη). Το δικαστήριο στην προκειμένη περίπτωση έκρινε ότι «…τέτοιοι εργαζόμενοι (απασχολούμενοι στο πλαίσιο συμβάσεων μικρής διάρκειας) βρίσκονται συχνά σε κατάσταση επισφαλέστερη εκείνης των απασχολουμένων βάσει συμβάσεων μεγαλύτερης διάρκειας, οπότε η μέριμνα για την προστασία της υγείας και της ασφάλειάς τους, σύμφωνα με το στόχο της οδηγίας 93/104, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία».
Τέλος, σε ότι αφορά τα θέματα που άπτονται των ασφαλιστικών εισφορών και της ΑΠΔ, αρμόδιες να σας απαντήσουν είναι οι σχετικές Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων προς την οποία κοινοποιείται το παρόν έγγραφο.
Σε ότι αφορά δε τα σχετικά με τον ΟΑΕΔ θέματα, αρμόδιες να απαντήσουν είναι οι Υπηρεσίες του ΟΑΕΔ προς τις οποίες επίσης κοινοποιείται το παρόν.
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ α.α
ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ
