Στην ερμηνευτική εγκύκλιο ΠΟΛ.1252/20.11.2015 που δημοσιεύθηκε χθες (σ.σ. 22.11.2015) αναφορικά με τα πρόστιμα του Κ.Φ.Δ. (ν.4174/2013), εκτός των άλλων αναφέρεται και μια σημαντική παράμετρος που αφορά στα πρόστιμα των τροποποιητικών δηλώσεων Ε9. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρονται τα εξής:
θ) Εφαρμογή του άρθρου 54 στις φορολογίες κεφαλαίου
[…] Ειδικά για τις δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α. φυσικών και νομικών προσώπων, δεδομένου ότι οι δηλώσεις αυτές συντίθενται μηχανογραφικά από το Υπουργείο Οικονομικών με βάση τις υποβληθείσες δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9), δεν επιβάλλεται πρόστιμο, εφόσον έχει επιβληθεί πρόστιμο για την εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων Ε9. Σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) σε περισσότερα του ενός έτη, ο αρμόδιος Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. επιβάλλει ένα μόνο πρόστιμο, εφόσον στις δηλώσεις αυτών των ετών επαναλαμβάνονται οι ίδιες μεταβολές. Σε περίπτωση που σε κάποιο έτος περιλαμβάνονται και άλλες μεταβολές, επιβάλλεται πρόστιμο χωριστά για κάθε έτος. Το πρόστιμο επιβάλλεται, σύμφωνα με τα ισχύοντα, στο έτος που δημιουργείται η υποχρέωση υποβολής της δήλωσης […].
Θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε στο σημείο αυτό όσα αναγράφονται ανωτέρω, μέσω της παράθεσης δύο παραδειγμάτων:
α) Εάν ένας φορολογούμενος θέλει να προβεί σε διορθώσεις που αφορούν για παράδειγμα στη διόρθωση των τετραγωνικών μέτρων ενός ακινήτου -τα οποία είχαν αναγραφεί εκ παραδρομής λανθασμένα στη δήλωση Ε9 κατά το παρελθόν- και για το λόγο αυτό πρέπει να υποβάλει τροποποιητικές δηλώσεις από το 2010 και μετά, τότε για την περίπτωση αυτή θα του επιβληθεί ένα μόνο πρόστιμο 100,00 ευρώ και όχι ένα για κάθε τροποποιητική δήλωση Ε9.
β) Έστω ότι ο ανωτέρω φορολογούμενος πρέπει να διορθώσει τα τετραγωνικά του ακινήτου που αναφέρθηκε παραπάνω στο παράδειγμα α’ (από το έτος 2010 και μετά), αλλά και τον όροφο ενός άλλου ακινήτου που είχε αναγραφεί λανθασμένα εκ παραδρομής (από το έτος 2012 και μετά). Ο εν λόγω φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 από το 2010 και μετά, έτσι ώστε να διορθώσει την εικόνα της περιουσιακής του κατάστασης. Όμως, επειδή στο έτος 2012 ουσιαστικά υπάρχουν δύο μεταβολές, τότε θα επιβληθούν δύο πρόστιμα των 100,00 ευρώ, αφού στην εγκύκλιο αναφέρεται ότι «Σε περίπτωση που σε κάποιο έτος περιλαμβάνονται και άλλες μεταβολές, επιβάλλεται πρόστιμο χωριστά για κάθε έτος».
Εν προκειμένω, θα επιβληθεί ένα πρόστιμο 100,00 ευρώ για το έτος 2010 κι ένα πρόστιμο 100,00 ευρώ για το έτος 2012, αφού στα έτη αυτά δημιουργήθηκε η υποχρέωση υποβολής της ορθής δήλωσης Ε9.
γ) Αν ο ανωτέρω φορολογούμενος έχει μεταβολές (λάθος τετραγωνικά, λανθασμένη αναγραφή ορόφων, κ.λπ.) σε όλα τα έτη (από το 2010 και μετά) κι εξ αυτού του λόγου πρέπει να υποβάλει τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 προκειμένου να αποτυπώσει την ορθή περιουσιακή του κατάσταση, τότε για τις τροποποιήσεις αυτές των δηλώσεων Ε9 θα του επιβληθεί πρόστιμο 100,00 ευρώ για κάθε έτος.
Τα ανωτέρω έχουν καταγραφεί με βάση τη δική μας ερμηνευτική προσέγγιση, μελετώντας την εγκύκλιο ΠΟΛ.1252/20.11.2015, τις κείμενες διατάξεις, αλλά χρησιμοποιώντας ως βάση και την κοινή λογική. Βέβαια, αυτό που πρέπει να καταστεί σαφές στους ανθρώπους που εργάζονται στο υπ. Οικονομικών και ασχολούνται με τα θέματα της φορολογίας κεφαλαίου, είναι ότι δεν είναι λογικό να επιβάλλονται πρόστιμα σε όλες τις διορθώσεις που γίνονται στις δηλώσεις Ε9. Αντιλαμβανόμαστε τους λόγους επιβολής των διαδικαστικών παραβάσεων του άρθρου 54 του Κ.Φ.Δ. (όσον αφορά στη φορολογία κεφαλαίου) και το ρόλο που παίζουν στην ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, όμως πρέπει να υπάρχουν και εξαιρέσεις για ορισμένες περιπτώσεις που εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι δεν επηρεάζουν τη φορολογητέα ύλη για την επιβολή του ΕΝ.Φ.Ι.Α.
Έχουμε γράψει πολλές φορές ότι πρέπει να καταργηθεί το πρόστιμο των 100 ευρώ για όσες τροποποιήσεις δηλώσεων Ε9 αφορούν για παράδειγμα στην αναγραφή ή στη διόρθωση του αριθμού παροχής ρεύματος της Δ.Ε.Η., στη διόρθωση του αριθμού της οδού του ακινήτου -εφόσον δεν αλλάζει κάτι σε σχέση με τον υπολογισμό της αξίας-, στη συμπλήρωση της στήλης 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 με τον κωδικό 8 «κενό κτίσμα» (σ.σ. δείτε το σχετικό άρθρο για το λόγο συμπλήρωσής του κωδικού αυτού που αρκετοί τον αγνοούν: Η μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κατά ποσοστό 60% στα ημιτελή κτίσματα ), καθώς και σε άλλες περιπτώσεις από τις οποίες δεν επηρεάζεται η αξία των ακινήτων ή ο φόρος. Η ποινή αυτή δεν έχει νόημα σε τέτοιες περιπτώσεις και ουσιαστικά τιμωρεί τους φορολογούμενους που ουσιαστικά δεν έκαναν και κανένα τραγικό λάθος που επηρεάζει τα δημόσια έσοδα.
Ευελπιστούμε να εισακουστούν οι προβληματισμοί μας και να δοθεί λύση και για τις περιπτώσεις αυτές.
Κωνσταντίνος Δημ. Γραβιάς
Λογιστής – φοροτεχνικός
Μέλος της επιστημονικής ομάδας του TAXHEAVEN
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Πρόστιμα που έχουν υπολογισθεί με διαφορετικό τρόπο από ότι αναφέρει η εγκύκλιος πρέπει να ζητηθεί με αίτηση η επιστροφή του επιπλέον ποσού “ως αχρεωστήτως καταβληθέν”
Νικόλαος Πατέλης
